Świadomość ekologiczna rośnie z roku na rok – zarówno wśród firm, jak i konsumentów. Coraz częściej zastanawiamy się bowiem nie tylko nad tym, co kupujemy, ale również, w jakich opakowaniach trafią do nas te produkty. W opisach producentów regularnie pojawia się określenie „folia LDPE biodegradowalna” i trzeba przyznać – brzmi obiecująco, sugerując, że tworzywo rozkłada się szybko, a jednocześnie bez szkody dla środowiska. Czy jednak tak jest w rzeczywistości? Czy folia LDPE występuje w wersji biodegradowalnej i faktycznie znika z naszego otoczenia tak łatwo, jak mogłoby się wydawać? Wokół tego tematu narosło całkiem sporo mitów, które często wprowadzają w błąd. W tym artykule przyjrzymy się natomiast faktom, rozwiewając najczęstsze wątpliwości naszych czytelników. Wyjaśnimy, czym różni się biodegradowalność od kompostowalności, a także jakie realne właściwości ma folia LDPE. Podpowiemy również, jakie pytania warto zadać producentowi opakowań foliowych, by uniknąć marketingowych pułapek. Serdecznie zapraszamy do lektury!
LDPE (ang. Low-Density Polyethylene), czyli polietylen o małej gęstości, to jedno z najczęściej stosowanych tworzyw sztucznych we współczesnym przemyśle opakowaniowym. Charakteryzuje się niewielką masą, dużą elastycznością, a także odpornością na działanie wilgoci i wielu substancji chemicznych. Dzięki tym właściwościom LDPE stał się materiałem niemal wszechobecnym – spotykamy go na co dzień pod postacią reklamówek jednorazowych, worków foliowych, folii ochronnych lub popularnej folii stretch używanej do zabezpieczania towarów podczas transportu. Warto w tym miejscu wspomnieć, że ogromną zaletą tego tworzywa jest jego uniwersalność – folia z LDPE jest lekka, a jednocześnie wytrzymała i tania w produkcji, co sprawia, że przedsiębiorcy chętnie sięgają po nią jako praktyczne rozwiązanie. Jednak te same cechy, które czynią LDPE tak atrakcyjnym z punktu widzenia przemysłu, stanowią poważne wyzwanie dla środowiska.
Określenia „biodegradowalny” i „kompostowalny” bardzo często używane są zamiennie, co niestety prowadzi do licznych nieporozumień. Materiał biodegradowalny to taki, który może zostać rozłożony przez mikroorganizmy na prostsze związki chemiczne. Z kolei o materiale kompostowalnym mówimy wówczas, gdy tworzywo nie tylko ulega biodegradacji, ale robi to w ściśle określonych warunkach, na przykład w kompostowni przemysłowej. W efekcie kompostowalny produkt rozpada się na wodę, dwutlenek węgla oraz biomasę, nie pozostawiając po sobie szkodliwych pozostałości.
Na rynku dostępnych jest dziś kilka rodzajów folii, które często sprzedawane są jako „ekologiczne LDPE”. Warto jednak wiedzieć, że nie wszystkie z nich faktycznie spełniają kryteria biodegradowalności.
| Rodzaj folii | Opis | Wpływ na środowisko |
| Klasyczna LDPE | Standardowa folia, pozbawiona dodatków. Jest wytrzymała, odporna na czynniki zewnętrzne i powszechnie stosowana w opakowaniach. | Nie ulega biodegradacji w warunkach naturalnych. |
| LDPE z dodatkami oxo-degradowalnymi | Zawiera specjalne substancje przyspieszające rozpad materiału pod wpływem światła i tlenu. | Folia kruszy się na drobne fragmenty, ale nie ulega biodegradacji – powstaje mikroplastik, coraz częściej zakazywany w krajach UE. |
| Folie kompostowalne | Produkty wytwarzane z innych polimerów, takich jak PLA, PHA czy PBAT, posiadające certyfikaty EN 13432. | Mogą rozkładać się w warunkach przemysłowego kompostowania, lecz nie są klasycznym LDPE. |
Przy wyborze folii określanej jako biodegradowalna ogromne znaczenie mają certyfikaty, które potwierdzają jej rzeczywiste właściwości. Jednym z najważniejszych jest norma EN 13432, definiująca wymagania dla kompostowalności przemysłowej. Istnieją również inne uznane na świecie standardy, tj. EN 14995, ISO 17088 bądź ASTM D6400, sprawdzające tempo rozkładu materiału, jego wpływ na środowisko, a także ewentualną toksyczność pozostałości.
W przypadku folii LDPE najbardziej efektywnym i sprawdzonym rozwiązaniem jest recykling mechaniczny. To proces, w którym zużyty materiał można ponownie przetworzyć, a następnie wykorzystać do produkcji nowych wyrobów. Dzięki czemu folia zyskuje „drugie życie”, a my mamy szansę ograniczyć ilość odpadów trafiających na składowiska. Dobrze zorganizowany system recyklingu pozwala w pełni wykorzystać potencjał LDPE jako surowca, czyniąc go materiałem, który w obiegu zamkniętym ma realną wartość. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku folii certyfikowanych jako kompostowalne. Tutaj optymalnym rozwiązaniem staje się kompostowanie przemysłowe, zapewniające odpowiednie warunki do pełnego i bezpiecznego rozkładu materiału. Równie ważne jest, by produkt określany jako folia biodegradowalna LDPE nie trafiał do pojemnika na klasyczne tworzywa, ponieważ może zakłócić proces recyklingu. Z kolei domowy kompost, choć świetny dla bioodpadów, zazwyczaj nie zapewnia warunków potrzebnych do rozkładu takich folii.
Pojęcie folii biodegradowalnej wciąż budzi emocje i wątpliwości, dlatego warto podejść do niego z właściwej perspektywy. Klasyczne LDPE, choć nie rozkłada się w środowisku w naturalny sposób, ma ogromną zaletę – doskonale nadaje się do recyklingu mechanicznego. Dzięki temu zużyta folia może wracać do obiegu, co czyni ją materiałem wpisującym się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. Obecnie na rynku pojawiają się również folie kompostowalne, które w odpowiednich warunkach mogą być dodatkowym uzupełnieniem proekologicznych rozwiązań. Pamiętajmy, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, rzetelny producent opakowań foliowych zawsze będzie w stanie udzielić wsparcia, dostarczając szczegółowe informacje o potwierdzających właściwości folii certyfikatach.
